Fijn hè, als iemand zegt dat je iets goed hebt gedaan. Als je waardering krijgt voor je werk, in de vorm van een complimentje. Dat vinden leerlingen ook. En toch… Toch zijn er onderzoeken die laten zien dat complimenten geven een negatief effect kan hebben op de leerresultaten. Hoe zit dat precies? Wanneer werken complimenten averechts?
- Als je te veel complimenten geeft. Sommige leerlingen raken ‘verslaafd’ aan complimenten en blijven alleen daarvoor werken. Of ze raken juist in de war als ze er een keertje géén krijgen.
- Als je vooral zwakker presterende leerlingen complimenten geeft. Leerlingen zullen denken dat ze niet competent zijn als ze gemakkelijk een compliment krijgen. Dit is niet goed voor hun zelfvertrouwen.
- Als je altijd complimenten geeft voor de inspanning, ongeacht het resultaat. Leerlingen weten vaak dat een compliment voor een inspanning die geen resultaat oplevert, een troostprijs is. Of ze ontvangen het wél als compliment en blijven de onsuccesvolle strategie gebruiken.
Mag je dan geen complimenten meer geven? Jawel, natuurlijk wel.
- Geef een compliment voor het gedrag en niet voor de persoon. Dus niet: "knap zeg", "wat heb je dat goed gedaan", "slimme meid", maar specifieker: "fijn dat je Kevin hebt uitgelegd hoe je dat aan kunt pakken – goed doorgezet toen het moeilijk ging –" enz.
Complimenten geven, iemand prijzen is iets anders dan het geven van feedback. Met feedback geef je informatie waarmee je leerlingen verder kunnen komen in hun leerproces. Het is een van de krachtigste middelen om de leerresultaten te verbeteren.
Over complimenten, de theorie én de praktijk van feedback schreven John Hattie en Shirley Clarke het boek Feedback om leren zichtbaar te maken.
Veel lees- en leerplezier.
Anne-Marie Dogger-Stigter
Manager Bazalt Educatieve Uitgaven
