Onderzoek toont aan dat coöperatief leren bijzonder goed werkt om de prestatiekloof tussen leerlingen te verkleinen.
Hoe komt dat?
Een van de redenen is dat lager presterende leerlingen in een coöperatieve groep veel meer oefenkansen krijgen. Tijdens het werken in tweetallen of coöperatieve teams heeft élke leerling veelvuldig de beurt. Dat verschilt van de traditionele manier van werken, waar de beurt vaak gaat naar leerlingen die hun vinger opsteken - en die weten de oplossing meestal al.
Als je coöperatieve werkvormen inzet, nemen minder betrokken leerlingen en laagpresteerders veel actiever deel aan de les. Ze oefenen meer en krijgen onmiddellijk feedback van klasgenoten. Daarnaast pikken ze veel op als ze horen hoe teamgenoten een probleem oplossen.
Winst voor álle leerlingen
Gaat deze leerwinst voor lager presterende leerlingen niet ten koste van andere leerlingen? Nee. Onderzoek wijst uit dat het tegenovergestelde het geval is: hoog presterende leerlingen halen juist betere resultaten bij coöperatief leren dan wanneer ze zelfstandig werken.
Kortom: in een coöperatieve groep verbeteren de leerresultaten van álle leerlingen, maar de laagpresterende leerlingen boeken de meeste vooruitgang. Daardoor worden de verschillen (en achterstanden) kleiner.
Let wel: deze effecten doen zich voor bij coöperatief leren, maar niet als je leerlingen ‘gewoon’ laat samenwerken. Gewoon groepswerk kan juist een tegengesteld effect hebben: één leerling verzet al het werk en de rest leunt achterover (en leert dus weinig). Bij coöperatief leren is dat niet mogelijk. Coöperatieve werkvormen structureren de samenwerking op zo’n manier dat elke leerling actief moet meedoen.
Handboek over coöperatief leren
Wil je meer weten? In ons handboek Coöperatieve Leerstrategieën vind je alles over het waarom, hoe en wat van een coöperatieve onderwijsstrategie in de klas.
Wil je meteen aan de slag?
Coöperatieve leerstrategieën - Het basisboek dat je een stevig fundament biedt, met onderzoek en praktische uitwerking.
Coöperatieve werkvormen voor elke groep en ieder vak - Handige didactische structuren, met voorbeelden voor toepassing in po, vo en mbo.
TeamBouwers - Maak van ieder team een sterke leer-eenheid.
Bouwen aan klasklimaat - Hoe je klas een hechte groep wordt.
